۱۶ آذری متفاوت – صادق زیباکلام

صادق زیباکلام در یادداشتی که در صفحه ی اینستاگرام  وی و همچنین در روزنامهء آرمان ملی منتشر شده نوست:

داستان ۱۶‌ آذر داستان عجیبی است. قبل از انقلاب ۱۶‌ آذر نماد اعتراض و جنبش دانشجویی بود. نماد دانشگاه‌هایی بود که در ۲۵ سال بعد از کودتای ۲۸ مرداد تا سال ۵۷ هرگز ساکت نشدند و همواره در طی آن ۲۵ سال شانزدهم آذر ماه بهانه‌ای بود که دانشجویان اعتراضات، مخالفت‌ها و نارضایتی خود را نسبت به نظام پهلوی نشان دهند. انتظار می‌رفت که بعد از انقلاب ۱۶‌ آذر بسیار مورد تجلیل قرار بگیرد اما اینگونه نشد و از آنجا که سه دانشجویی که در ۱۶‌ آذر در دانشکده فنی دانشگاه تهران به ضرب گلوله‌های نظامیان کشته شده بودند وابسته به حزب توده و جبهه ملی بودند و ارتباطی با جریان‌های اسلامی نداشتند ۱۶‌ آذر خیلی مورد تکریم قرار نگرفت.

اما به تدریج شانزده آذر برای خود جایی باز کرد و به عنوان روز مهمی در تاریخ معاصر ایران جای گرفت. به نحوی که اگر از سال‌های نخست انقلاب بگذریم تقریبا از نیمه دوم دهه شصت به تدریج ۱۶‌ آذر به عنوان روز دانشجو مورد احترام قرار می‌گرفت.

اما پرسشی که می‌ماند آن است که تکلیف ۱۶‌ آذر با برخی نارضایتی‌هایی که در جامعه وجود دارد چه می‌شود. علت طرح این پرسش آن است که بخشی از معترضان که انتقادهایی دارند، رویکردهای دیگری را دنبال می‌کنند. بنابر این تکلیف ۱۶‌ آذر با اتفاقات اخیر در ماه‌های گذشته مورد چالش قرار گرفته که آیا بایستی از ۱۶‌ آذر تجلیل نمود یا آنکه خیلی به آن اهمیتی نداد. چرا که به هرحال یکی از سمبل‌های مبارزه علیه رژیم قبل از انقلاب بود.

واقع مطلب اینکه بدترین کاری که می‌توان کرد آن است که با گذشته‌مان و با تاریخمان بر حسب ملاحظات سیاسی برخورد کنیم. روز دانشجو روزی است که دانشجویان در آن بتوانند نظرات و عقاید خود را بیان کنند. لذا بایستی که نوع نگاه‌ها و رویکردها به مساله ۱۶‌ آذر تغییر کند و امروز با توجه به شرایط جامعه و مطالبات دانشجویان و دانشگاهیان وضعیت به نحوی تغییر کند که رضایت قشر دانشگاهی جامعه نیز به‌دست‌ آید. چرا که دانشگاه از دیر باز محل زایش افکار جدید، تضارب آرا و عقاید و گفت‌وگو و مفاهمه بوده است. دانشگاهیان به عنوان قشر فرهیخته جامعه می‌توانند راهکارهای مناسب و درستی در حوزه‌های مختلف برای برون رفت از شرایط موجود داشته باشند. بنابراین در نوع مواجهه و برخورد با دانشجو و دانشگاه باید بسیاری از مسائل لحاظ گردد.

تجربه نیز ثابت کرده که هر اندازه جنبش دانشجویی فعال عمل کند جامعه فعال خواهد شد. اما هر اندازه که مواجهه‌‌‌های سلبی با دانشگاهیان صورت گیرد نتایج نه چندان مطلوبی بروز و ظهور خواهد کرد.

واقعیت آن است که ۱۶‌ آذر روز بزرگی است. روزی بود که ۳ دانشجوی دانشکده فنی به شهادت رسیدند (۱) و نقطه عطفی در تاریخ معاصر ایران شد. بنابراین صرف نظر از اینکه ما چه احساسی به حاکمیت فعلی یا رژیم گذشته داریم تاریخ معاصرمان تغییری پیدا نمی‌کند.

(۱) مصطفی بزرگ نیا، مهدی شریعت رضوی و احمد قندچی

اقتباس از: آرمان ملی، شماره ۱۴۳۷ – ۱۴۰۱ چهارشنبه ۱۶ آذر

اشتراک گذاری